A Real Academia Galega de Belas Artes honrará a súa memoria por ser unha das “personalidades galegas máis influíntes e, probablemente, o máis notable de entre os arquitectos españois da segunda metade do século XX”
A Real Academia Galega de Belas Artes (RAGBA) celebrou hoxe sábado, día 1 de xullo, sesión ordinaria na súa sede da Coruña na que se decidiu o nome do persoeiro que será homenaxeado en 2018 no Día das Artes Galegas. Despois das oportunas votacións, os académicos escolleron como próximo protagonista da efeméride ao arquitecto Alejandro de la Sota.
“Sen dúbida pode e debe ser considerado unha das personalidades galegas máis influíntes do século XX e, probablemente, o máis notable de entre os arquitectos españois da segunda metade dese século. A súa obra esténdese por toda España e, loxicamente en Galicia, onde os seus edificios son dos máis estudados e publicados da nosa Arquitectura Moderna” –manifesta a Real Academia Galega de Belas Artes–.
A efeméride celebrarase o 1 de abril, data sinalada pola Real Academia Galega de Belas Artes para festexar a figura e obra artística do homenaxeado de la Sota, co obxecto de sensibilizar á sociedade do valor patrimonial da cultura de Galicia.
Alejandro de la Sota Martínez (Pontevedra, 1913 – Madrid, 1996) foi un dos arquitectos españois mais prestixiosos e recoñecidos do seu tempo. A súa arquitectura, desde os seus inicios na profesión, enlaza co pensamento máis avanzado do Movemento Moderno europeo. A súa forma de abordar o proxecto a través da idea, dunha argumentación conceptual e abstracta, da experimentación no uso dos materiais e dunha expresividade concisa e elocuente, ocupan un lugar central no discurso intelectual da arte e a arquitectura do século XX.
Desde as súas propias realizacións, nas súas diferentes ocupacións como arquitecto, no Instituto de Colonización, funcionario na Dirección Xeral de Correos, e como docente na Escola de Arquitectura de Madrid, a influencia da súa obra e do seu pensamento foi inmensa, tanto na súa contorna xeracional como nas décadas posteriores, chegando ao momento actual, en que unha gran parte dos arquitectos españois considéranse os seus discípulos.
A fascinación que provoca a obra de Alejandro de la Sota non só reside na súa forma de elaborar unha arquitectura sincers, sen o menor exceso, sen o menor indicio de vaidade ou grandilocuencia. O realmente relevante é que mostrou a forma de facer da arquitectura unha forma de vivir, de entender o mundo, de gozar da cultura e o coñecemento, de observar e de aprender. No Sota mestre e no Sota arquitecto hai unha continuidade vital, unha coherencia de formulacións e unha honestidade indisociables.
Os edificios de Alejandro de la Sota son tan queridos para os arquitectos como quizá difíciles de entender para os alleos a esta disciplina. Recentemente comunicouse a lamentable noticia do derrubo da casa Guzmán. A súa elegante sobriedade compositiva e a súa discreción inducen á procura e ao achado de formulacións brillantes que a miúdo pasan inadvertidas. A enérxica resolución na sección do ximnasio do Colego Maravillas (Madrid, 1961) ou a contundente composición da fachada do Goberno Civil de Tarragona (1957) son dúas imaxes icónicas do estilo internacional que, como recoñece William Curtis, aliñaban á España da autarquía na vangarda arquitectónica europea.
Enorme é a débeda contraída pola sociedade e con este gran arquitecto, mestre á súa vez de grandes arquitectos e referente moral e intelectual de varias xeracións ás que transmitiu un valioso legado de sabedoría e coñecemento. A súa obra foi recoñecida e valorada nacional e internacionalmente, exposta e publicada en EEUU, Alemaña, Francia, Reino Unido, Alemaña, Suíza e Italia.
Traxectoria docente e profesional
Entre os anos 1956 e 1972, Alejandro de la Sota foi profesor de Elementos de Composición y Proyectos na ETSA de Madrid. Dictou numerosas conferencias nas escolas de arquitectura españolas e estranxeiras, destacando as que dá na Architectural Association de Londres, Aquisgran, Munich e na Harvard University. Foi gañador de importantes concursos – Premio Nacional de Arquitectura polo edificio de aulas e seminarios da Universidad de Sevilla (1974), Medalla de Ouro ao Mérito de las Bellas Artes (1986), Medalla de Ouro de Arquitectura do Consejo Superior de los Colegios de Arquitectos de España (1988), Premio PINAT (1988) ou a Medalla de Ouro de Arquitectura do Colegio de Arquitectos de Cataluña (1996) –e tamén xurado noutros tantos. E numerosos son, tamén, os seus escritos.
A súa obra foi profusamente divulgada en revistas e libros nacionais e estranxeiros e protagonista dun gran número de exposicións, varias delas fóra do país. A transcendencia da súa obra está máis que acreditada e foi estudada por eminentes críticos internacionais como Leonardo Benévolo, Kenneth Frampton ou William Curtis.